Metabolizma Nedir ve Hızı Nasıl Artırılır?


Sağlık
3/10/2023

Metabolizma nedir, ve metabolizmanızın hızı nasıl artırılır diye merak ediyorsanız okumaya devam edin.  Metabolizma neden yavaşlar? Herkesin metabolizması aynı mıdır? Hızlı bir metabolizmaya sahip olmak için neye ihtiyacınız var? Metabolizma, vücudun hücrelerinde yiyeceği enerjiye dönüştüren kimyasal reaksiyonlardır. Vücudumuzun hareket etmekten düşünmeye ve büyümeye kadar her şeyi yapmak için bu enerjiye ihtiyacı vardır. Vücuttaki spesifik proteinler, metabolizmanın kimyasal reaksiyonlarını kontrol eder.

Metabolizma Nedir?
Yavaş metabolizma belirtileri
Metabolizma Hızlandırma Yöntemleri Nelerdir?
1.Düzenli Beslenin
2.Yeterli Kalori Alın
3. Yeşil Çay İçin
4. Güce Dayalı Antrenman Yapın
5. Yeterince Su Tüketin
6. Stresi Azaltın
7. Yüksek Yoğunluklu Egzersiz (HIIT)
8. Uyuyun
9. B Vitamini Alın
Sonuç olarak

Metabolizma Nedir?

Metabolizma, vücudunuzun yediğiniz ve içtiğinizi enerjiye dönüştürdüğü süreçtir. Bu karmaşık süreç sırasında, yiyecek ve içeceklerdeki kaloriler, vücudunuzun çalışması için ihtiyaç duyduğu enerjiyi serbest bırakmak için oksijenle birleştirilir.

Vücudunuz yiyecek ve içeceklerdeki karbonhidratları, yağları ve proteinleri parçalar ve bunları aşağıdakiler gibi günlük işlevler için enerjiye dönüştürür:

Metabolizmanın hızı nefes alma ile etkilenir.
Yiyeceklerin sindirimi metabolizmanın hızını belirler.
Kan dolaşımı metabolizmanın hızını arttırır.
Metabolizma, hücreleri onarmak için enerji harcar.

Metabolizma hızınız, vücudunuzun bu işlevleri yerine getirmek için günde kullandığı enerji miktarıdır. Enerji kilojul cinsinden ölçülür.

Beslenme ve yaşam biçiminin, metabolizmayı büyük oranda etkilediğini bilmeyen kalmamıştır. Metabolizma aslında kişinin vücudunun enerji elde etmek için kalori harcamasıdır. Metabolizmanın hızı, yaşınıza, cinsiyetinize, vücudunuzun yağ ve kas kütlesine, aktivite düzeyinize ve biraz da genetik faktörlere bağlıdır. Bu faktörlerden sadece genetik, değiştirilemez. Geri kalan her faktör tamamen kişinin kendisine bağlıdır. Vücudun kalori yakma hızını yani metabolizma hızınızı, basit ve küçük değişikliklerle arttırabilirsiniz.

Yavaş metabolizma belirtileri

Metabolizma, vücudumuzun enerji üretimi ve tüketimi için gerçekleştirdiği karmaşık kimyasal reaksiyonlardır. Yavaşlayan metabolizma, kilo alımı gibi birçok sağlık sorununa yol açabilir. Yavaş metabolizmanın belirtileri şunlardır:
Hızlı kilo alma
Yoğun egzersiz yapmanıza rağmen kilo verememe
Hiçbir şey yemeden bile kilo alma
Vücudun yeni bölgelerinde yağ birikmesi
Selülitin yeni bölgelerde görülmesi
Saç dökülmesi
Kuru ve çatlamış topuklar

Bu belirtilerin farkında olmak, metabolizmanın hızını artırmak için adımlar atmanıza yardımcı olabilir. Metabolizmayı hızlandırmak için yapabileceğiniz şeyler arasında düzenli egzersiz yapmak, yeterli su içmek, sağlıklı ve dengeli beslenmek, uyku düzeninizi korumak ve stresi azaltmak yer alır. Ayrıca, metabolizma hızlandırmaya yardımcı olan baharatlar, yeşil çay ve bazı takviyeler de mevcuttur.

Metabolizma Hızlandırma Yöntemleri Nelerdir?

Metabolizmayı hızlandıran şeyler nelerdir? Listemizle hızlı bir metabolizma için önerilerimizi keşfedin. Metabolizma, vücudunuzun tüm hücrelerinde gerçekleşen bir dizi kimyasal reaksiyonların toplamıdır. Bu reaksiyonlar, enerji üretmek, hücreleri yenilemek ve diğer işlevleri yerine getirmek için gerekli olan yakıtı sağlar. Metabolizmayı hızlandırmak için öneriler arasında egzersiz yapmak, yeterli miktarda uyumak, yeterli miktarda su içmek, sağlıklı beslenmek, kafein tüketmek ve stresi azaltmak yer alır. Ayrıca, yavaş metabolizmanın altında yatan altta yatan sağlık sorunlarının belirlenmesi ve tedavi edilmesi de önemlidir.

1.Düzenli Beslenin

Vücut, dengeye ve düzenliliğe güvenir. Belirli ve düzenli zamanlarda yemek yemek, metabolik dengenin korunmasına yardımcı olabilir. Aksi halde, çok sık yediğinizde ya da uzun süre aç kaldığınızda, vücudunuzun kalori yakma hızı düşer ve yağ depolamaya başlayabilir. Düzenli beslenmek, metabolizma hızını arttırma amacınıza ulaşmanız için ilk adım sayılabilir. İdeal olarak, yaklaşık 2 veya 3 saat arayla birkaç küçük öğün veya atıştırmalık tüketmelisiniz.

2.Yeterli Kalori Alın

Çoğu insan kilo vermeyi, öğün atlamak zannediyor. Ancak bu durum metabolizmayı olumsuz etkileyebilir. Doyurmayan öğünler tüketmek, çok yemek yemekle aynı etkiye neden olabilir. Çok az kalori almak, bir kişinin metabolizmasının yavaşlamasına ve böylece vücudun enerji tasarrufu yapmasına neden olabilir. Yetişkin kadınların günde 1600 ila 2400 kaloriye ihtiyacı vardır. Fiziksel aktivite seviyelerine bağlı olarak erkeklerin ise 2000 ila 3000 arasında kalori alması gerekir.

3. Yeşil Çay İçin

Kesin olarak kanıtlanmamış olsa da, bazı araştırmalar, yeşil çayın yağ metabolizmasının desteklenmesinde rol oynayabileceğini göstermektedir. Bol şekerli meyve suları yerine yeşil çay içebilirsiniz. Ayrıca soğuk olarak da tüketebilir ve limon gibi meyvelerle birlikte demleyerek tadını güzelleştirebilirsiniz. Yeşil çay, gün boyu hidrasyon (sıvı desteği) sağlamaya yardımcı olabilir. Metabolik faydaları kesin olmasa da, günde 1-2 bardak yeşil çay tüketimi, dengeli beslenmenize olanak tanır.

4. Güce Dayalı Antrenman Yapın

Güce dayalı vücut geliştirme antremanı, kas gelişimine yardımcı olur. Kas kütlesi yağdan daha yüksek metabolik hıza sahiptir. Yani kas kütlesinin korunması için daha fazla enerji gerekir. İnsanlar yaşlandıkça kas kaybeder. Düzenli olarak güce dayalı antrenman yapmak, kas yoğunluğunu arttırır. Bu şekilde de metabolizma hızlanır.

Ancak güce dayalı antrenman deyince aklınıza çok ağır şeyler gelmemeli, herkes aşırı yük kaldırmaya uygun vücut ve kas yapısına sahip değildir. Pilates bandı olarak da bilinen güç bantları kullanabilirsiniz veya 1 kiloluk ağırlık kaldırarak antrenman yapabilirsiniz.

5. Yeterince Su Tüketin

Vücudun sıvı dengesini korumak, temel fonksiyonların doğru işlemesi ve metabolik hızın yavaşlamaması için çok önemlidir. Yeterince su tüketmek, kişinin kilo vermesine yardımcı olabilir. Yapılan bazı çalışmalarda, su tüketimini günde 1.5 litre arttıran aşırı kilolu kadınların; vücut ağırlıklarının ve vücut kitle endeksinin düştüğü gözlemlenmiştir.

6. Stresi Azaltın

Stres hormon seviyelerini etkiler ve vücudun normalden daha fazla kortizol üretmesine neden olabilir. Kortizol iştahı düzenleyen bir hormondur. Ve araştırmalara göre, fazla kortizol üretimi kilo almaya ve dolayısıyla, metabolizmayı hızlandırmaya neden olabilir.

Besin kısıtlamaları ve kilo alma korkusuyla birlikte düzensiz beslenme de, metabolizmanın doğal hızını yavaşlatabilecek aksaklıklara yol açabilir. Stres ayrıca metabolizmayı etkileyebilecek şekilde uyku kalitesini de kötüleştirir ve uykusuzluk ya da uyku düzensizliği de metabolizma sorunlarına yol açar.

7. Yüksek Yoğunluklu Egzersiz (HIIT)

Güce dayalı antrenman gibi, yüksek yoğunluklu ve aralıklı egzersiz (HIIT) metabolizmayı hızlandırabilir. Bir gününüzü iki türlü antrenmana da ayırabilirsiniz. Yani biraz güce dayalı egzersiz sonrası, yüksek yoğunluklu aralıklı egzersiz hem metabolizma hızını olumlu etkiler hem de kilo vermenize yardım eder. Beden ağırlığı ile de egzersiz yapabilirsiniz. 

Sürekli aynı hızda koşmak, yüzmek veya bisiklet sürmek sabit kardiyo olarak değerlendirilir. Ama HIIT, metabolizmayı belirli bir ritimde düzene oturtmak yerine hep farklı yoğunlukla tetikleyerek, monotonlaşmasını engeller.

Daha yüksek yoğunluklu ve daha düşük yoğunluklu egzersizi bir arada uygulayın. 1 dakika boyunca sprint yapabilir, sonrasında 2 dakika boyunca yürüyebilir veya ip atlayabilirsiniz. Yoğun ve hafif tempo arasında geçiş yaparak, metabolizmanızı hızlandırabilirsiniz.

8. Uyuyun

Az uyuduğunuzda, vücut açlık hissi yaratabilecek bir hormon olan ghrelin salgılar. Aynı zamanda kendinizi tok hissetmenize yardımcı olan leptin salgılanma hızı da düşer. Yeterli uyku uyumak, bu hormonların dengede kalmasına yardımcı olabilir. Böylece aşırı yemek yemezsiniz.

Gerekli uyku saati, bireyler arasında değişmekle birlikte, araştırmalar yetişkinlerin günde en az 7-8 saat uykuya ihtiyaç duyduğunu göstermektedir.

9. B Vitamini Alın

B vitaminleri metabolizma hızında önemli bir rol oynar. B1 vitamini (tiamin), B2 vitamini (riboflavin) ve B6 vitamini (piridoksin), metabolizma hızında çok önemli rol oynamaktadır. Aşağıdaki gıdaları tüketerek B vitamini seviyenizi yükseltebilirsiniz:

•    Muz
•    Yumurta
•    Portakal suyu
•    Fıstık ezmesi
•    Bezelye
•    Ispanak
•    Tam tahıl içeren ekmek
•    Patates

Ramazan’da oruç tutarken herhangi bir vitamin eksikliği yaşamamanız için şu içeriğimize de göz atın. 

Sonuç olarak;

Metabolizma hızı insandan insana değişiklik gösterir ancak, hareketsiz yaşam tarzından kurtularak ve dengeli beslenip düzenli uyuyarak metabolizma hızınızı doğrudan arttırabilirsiniz. Ayrıca mutlaka bolca su için ve yeşil çay gibi sağlıklı sıvı takviyelerini de beslenme düzeninize eklemeye çalışın